DIS, oftewel Druppelinfiltratiesysteem, is voor toepassing in veen een innovatieve techniek die wordt onderzocht binnen het VIP-NL programma om de grondwaterstand in veenweidegebieden te verhogen en veenoxidatie te verminderen. Daarmee is DIS een mogelijke methode voor vermindering van de emissie van broeikasgassen en remmen van de veenbodemdaling.
Het systeem werkt door druppelslangen in de bovenste laag van de grond aan te brengen, waarmee water wordt geïnfiltreerd in de bodem. De methode van subsurface drip irrigatie wordt al langer toegepast in zandgronden maar nog nauwelijks in veen. Eerste pilotprojecten, in Zegveld en de Lopikerwaard, laten effecten zien maar roepen ook vragen op over de invloed op broeikasemissie, bodemvocht, draagkracht en grasproductie.
Belangrijke vragen zijn: wat is het effect van verschillende uitvoeringsvarianten (diepte, afstand tussen de slangen, drooglegging, temperatuur, etc.) op grondwaterstand en bodemvocht en daarmee op de potentiële CO2-uitstoot en bodemdaling, wat zijn landbouwkundige effecten en effecten op de waterhuishouding (kwantiteit en kwaliteit)? Het praktijkgerichte onderzoek richt zich op verfijning van techniek en het beantwoorden van fundamentele vragen over werking van effecten van DIS in veen. Pas als dit soort vragen zijn beantwoord, is een meer grootschalige toepassing van deze maatregel in veenweidepolders opportuun.
Wanneer we beter weten of en hoe DIS werkt als concrete innovatieve maatregel ter vermindering van bodemdaling en CO2-emissie in agrarisch gebruikte veenweidegebieden (graslandpercelen), dan komt daarmee een alternatief beschikbaar voor al beproefde maatregelen zoals slootpeilverhoging en waterinfiltratiesystemen (WIS). Een alternatief dat voordelen kan hebben qua materiaal (relatief makkelijk te verwijderen), effect op de grasgroei in droge perioden en praktische toepassing (precisie). Er zijn echter ook mogelijke nadelen bij (verkeerde) toepassing, zoals juist een versnelling van emissies en bodemdaling.
Reden om deze techniek goed op alle relevante aspecten te onderzoeken en te testen alvorens DIS grootschaliger toe te passen. Het project start in 2025 met het uitvoeren van een haalbaarheidsverkenning naar dimensionering en effecten van verschillende denkbare uitvoeringsvarianten van DIS. Met die verkenning verwachten we tot meer inzicht te komen hoe de praktijkproeven voort te zetten.
Reductie van broeikasgasemissie is een belangrijk doel en aspect van DIS. De uitvoering van het DIS-project wordt dan ook afgestemd met het NOBV.
Inhoudelijk trekker
Youri Egas (VIC)
TEAM
OPDRACHTGEVERS
STAKEHOLDERS
DOWNLOADS
DISCLAIMER
Het DIS-onderzoek is een onderzoeks- en innovatieproject binnen VIPNL dat zich richt op het toepassen van druppelinfiltratiesystemen (DIS) in (agrarische) veenweidegebieden. De geïnventariseerde methoden en oplossingen zijn gebaseerd op praktijkervaring en wetenschappelijk onderzoek, voor zover voorhanden, en bevinden zich zeker voor veengronden nog in een eerste ontwikkelingsfase. Ervaringen zijn vooralsnog gebaseerd op toepassing op zandgronden. De resultaten en aanbevelingen die voortkomen uit dit programma kunnen variëren afhankelijk van lokale omstandigheden, technische beperkingen en het gebruik van de systemen in de praktijk.
De informatie en inzichten uit dit programma kunnen richting geven aan besluitvorming van toepassing van DIS, maar bieden geen garantie op specifieke resultaten. Toepassing van de voorgestelde verbeteringen vereist zorgvuldige afstemming op lokale behoeften en kan aanvullende expertise vereisen.
De betrokken organisaties en onderzoekers kunnen niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele nadelige gevolgen van beslissingen of implementaties op basis van dit programma, inclusief eventuele economische verliezen, technische problemen of onverwachte effecten op het waterbeheer. Gebruikers van de resultaten wordt geadviseerd om deze combinatie met lokaal onderzoek en alleen na overleg met deskundigen te gebruiken.
Mogelijk dat praktische resultaten uit het DIS-programma kunnen doorwerken in (nieuwe en/of geactualiseerde) richtlijnen voor het toepassen van dergelijke drainage-/infiltratietechnieken.
Het onderzoek bevindt zich momenteel in fase -2 van de innovatiefunnel, meer concreet in de fase van een haalbaarheidsverkenning van dimensionering en effecten van verschillende denkbare uitvoeringsvarianten van DIS. Resultaten van DIS kunnen de overgang van concepten (fase -2) naar minimaal werkende diensten (-1) en opgeschaalde pilots (0) van DIS ondersteunen.
Zegveld
Lopikerwaard
DIS richt zich op onderzoek naar de mogelijke toepassing van druppelinfiltratie (subsurface drip irrigatie) als (grond)watermaatregel in agrarische veenweiden. Het heeft daarmee een relatie met de andere bodem- en waterthema’s van VIPNL: ‘Boeren op Hoog Water’, ‘Waterinfiltratiesystemen (Revisit WIS)’ en ‘Greppelinfiltratie’.
