Overlagen

Wat is overlagen?

Het overlagen van veen: een laag grond op het veen opbrengen, waardoor toetreding van zuurstof in het veenpakket wordt geremd. Bij de reductie van broeikasgasemissies in veenweidegebied gaat het hier om het afdekken van veen met een laag, waarmee als het ware een ‘deksel’ op het veenpakket wordt geplaatst, zodat minder zuurstof kan indringen in het veenpakket en veenoxidatie wordt geremd.

Bij overlagen wordt grond boven op het veen geplaatst, zodat de veenlaag wordt afgedekt. Binnen het project wordt er geëxperimenteerd met verschillende soorten grond.

Waarom is het belangrijk?

Veel maatregelen om de uitstoot van broeikasgasemissies terug te dringen hebben een grote impact op de bedrijfsvoering van (melk)veehouders in het veenweidegebied.

Bij het overlagen van veenweidepercelen is de aanname bij deze ingreep dat de huidige wijze van graslandbeheer op veenweidegrond behouden kan blijven. De meeste melkveehouders in het veenweidegebied zien deze maatregel als wenselijk en het draagvlak voor deze maatregel is dan ook groot bij hen.

Om de klimaatdoelstelling in het veenweidegebied te halen, worden verschillende maatregelen onderzocht waaronder vernatting. In gebieden waar aanpassing van het waterpeil ‘om verschillende redenen niet mogelijk is niet mogelijk is (zoals in het noordelijk veenweidegebied), kunnen bodemmaatregelen worden ingezet. Overlagen is een innovatieve bodemmaatregel waarbij de veenbodem wordt afgedekt met klei of een andere grondsoort. Onderzocht wordt in hoeverre met de afremming van veenoxidatie een vermindering van broeikasgasemissies wordt bereikt. Het onderzoek richt zich ook op het effect van de maatregel op de inklinking van de bodem.

CONTACT

Dirk Johan Feenstra

E-mailadres:
dfeenstra@ltonoord.nl

  • Klaas Kooistra (Onafhankelijk bodemexpert)
  • Maaike van Agtmaal (Louis Bolk Instituut)
  • Nico van der Weerd (Agrariër in de Groote Veenpolder)
  • Jan Dunnink (Agrariër Noordwest Overijssel)
  • Dirk Johan Feenstra (LTO Noord)
  • Sjoerd van der Meulen (LTO Noord)
  • Het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN)
  • Provincie Fryslân
  • Provincie Overijssel
  • Wetterskip Fryslân
  • Agrariërs Groote Veenpolder en Noordwest Overijssel
  • Grondbank (leverancier van de grond)
  • Louis Bolk Instituut
  • Veenweiden Innovatie Centrum (VIC) Zegveld
  • LTO Noord
  • Initiatiefgroep Groote Veenpolder
  • Milieuorganisaties, vanuit milieu en biodiversiteitsaspecten
  • Onderzoeksinstellingen

DISCLAIMER

De maatregel kan mogelijk op maatschappelijke weerstand stuiten. De veenbodem wordt afgedekt met klei waardoor de omstandigheden voor weidevogels mogelijk ongunstiger worden. Nader onderzoek zal uitwijzen in hoeverre dit het geval is.

Voorlopige resultaten

  • Klimaat en milieu

    Het onderzoek is in 2023 opgestart. Resultaten op broeikasgasemissies zijn nog niet gemeten.

    Lees meer
  • Ondernemers

    Voor de meer intensieve melkveebedrijven lijkt dit een gunstige maatregel te zijn, omdat er niet veel hoeft te worden veranderd in de bedrijfsvoering.

    Lees meer

  • Maatschappij

    De maatregel kan mogelijk op maatschappelijke weerstand stuiten.

    Lees meer

  • Water

    Er is nog geen kennis beschikbaar over de watervraag van deze maatregel.

    Lees meer

Stand van zaken

Het project bevindt zich momenteel in fase 3 van de innovatiefunnel, de ontwikkelfase.

TIJDLIJN

Pilotlocaties

1
2
1

Groote Veenpolder

2

Noordwest Overijssel

Relatie met andere VIPNL thema’s

Overlagen valt onder het thema bodem maar is gerelateerd aan de andere thema’s water, landgebruik en integrale bedrijfsvoering.

Water: het verminderen van veenoxidatie door profielen te overlagen heeft gevolgen voor het waterbeheer. De hypothese is dat het peil minder verhoogd hoeft te worden dan bij vernatting

Landgebruik: overlagen heeft een minder ingrijpend resultaat voor graslandbeheer dan vernatting

Integrale bedrijfsvoering: profielkeren is een praktische maatregel voor integrale bedrijfsvoering. Door het keren wordt er gestreefd naar het optimaliseren van de landbouwkundige bedrijfsvoering met een lage broeikasgasuitstoot.

CONTACT

Dirk Johan Feenstra (LTO Noord)

E-mailadres: dfeenstra@ltonoord.nl