Vooralsnog geen effecten gevonden op welzijn van runderen door virtuele afrastering

Onderzoekers van de WUR en het Louis Bolk Instituut onderzoeken of en hoe virtuele afrastering kan bijdragen aan het oplossen van stikstof-, klimaat- en biodiversiteitvraagstukken in de melkveehouderij. Uit internationaal literatuuronderzoek blijkt dat het geen negatieve, maar ook geen positieve invloed heeft op het gedrag en stress van dieren.

De GPS-functie die bekend is van telefoon of navigatiesysteem, kun je ook toepassen in de veehouderij voor een virtuele afrastering, of om te bepalen waar dieren zich bevinden. Hierbij is het een uiteraard vereiste dat de technologie geen nadelige effecten heeft op dierenwelzijn. Uit internationaal onderzoek blijkt dat virtuele afrastering in vergelijking met schrikdraad, geen negatieve, maar ook geen positieve invloed heeft op gedrag en stressparameters van jongvee, vleesrunderen en melkkoeien.

Nauwelijks verschillen

Zo waren er nauwelijks verschillen in rust- en eetgedragspatronen, hartslag en cortisol in mest en melk van de dieren wanneer ze werden gehouden binnen virtuele afrastering of gewoon schrikdraad. De grote meerderheid van de dieren blijkt binnen één of enkele dagen met de virtuele afrastering om te kunnen gaan en ontvangt na enkele dagen nauwelijks nog elektrische schokken. Een klein deel van de dieren blijkt echter meer moeite te hebben om te leren omgaan met virtuele afrastering of neemt eventuele schokken voor lief.

Het literatuuronderzoek geeft inzicht in de bestaande kennis op het gebied van dierenwelzijn en virtuele afrastering in runderen. Op basis van deze informatie kan het onderzoek “Dynamisch Draadloos Weiden” (onderdeel van VIP-NL) door naar de volgende fase, namelijk praktijkexperimenten voor het verkrijgen van extra informatie. Dit focust onder meer op het gebruik van virtuele afrastering onder Nederlandse omstandigheden, vaak intensievere beweidingssystemen op kleinere en complexere percelen waarbij het wenselijk is om bijvoorbeeld weidevogelnesten of slootkanten tijdelijk uit te kunnen rasteren. Daarnaast zijn de onderzoekers geïnteresseerd in de variatie tussen dieren in de omgang met een virtueel afrasteringsysteem, en de gevolgen voor dierenwelzijn op individueel dierniveau, ook op langere termijn.

Virtuele afrastering

Virtuele afrastering is een alternatief en aanvulling op (schrik)draad voor weidend rundvee. De koe wordt uitgerust met een halsband met GPS-functie, die geluidsignalen afgeeft wanneer een dier een door de veehouder aangegeven grens nadert, en een schok wanneer het dier de grens overschrijdt. Dit systeem biedt mogelijkheden voor maatwerk in het beweiden van vee in de veehouderij en in natuurgebieden.

Door de plaatsbepaling kunnen dieren beter worden gemonitord. Doordat de afrastering gemakkelijk (digitaal) verplaatst kan worden zorgt het voor een flexibel weidemanagement. Wereldwijd worden verschillende systemen toegepast, maar in Nederland is het nog relatief nieuw. Hoewel er in het
buitenland al veel onderzoek gedaan is naar effecten op dierenwelzijn en voordelen voor de veehouder, zijn er specifiek voor de Nederlandse veehouderij en natuurbegrazing nog vragen over toepassingsmogelijkheden, bijvoorbeeld bij het werken aan stikstofefficiëntie- en biodiversiteitsdoelen. Geen aantasting van dierenwelzijn is hierbij een belangrijk uitgangspunt. Ter voorbereiding op experimenten is een literatuurstudie uitgevoerd.

Rapport 1482_Effecten van het gebruik van draadloze afrastering def