Deze koeien staan op hoog water, maar krijgen geen natte voeten
Redacteur: Rose Heijnen / RTV Utrecht
Op het eerste gezicht ziet het eruit als een normale boerderij met weilanden en koeien, maar dat is het niet. In Zegveld staat een zogenoemde proefboerderij.
Met koeien op hoog water. Jasper van Beek is boer én onderzoeker. Zijn 130 koeien doen mee aan allerlei experimenten. Het doel? “Kijken hoe we de agrarische sector duurzamer kunnen maken.”
De boerderij staat met een reden in het Groene Hart. In die regio, waar de bodem bestaat uit veen, zorgen koeien voor extra veel CO₂-uitstoot.
Boer én onderzoeker Jasper Beek is enthousiast over zijn koeien op hoog water:
Kijk de video hier: koeien op hoog water, maar geen natte voeten
Hoe kan dat? Om het gras goed te laten groeien, hebben boeren het liefst een lage waterstand. Maar, door die lage waterstand droogt de veenbodem uit.
Dat zorgt voor veel CO₂-uitstoot. En niet alleen dat, het veroorzaakt ook bodemdaling, wat weer slecht is voor gebouwen. Heel wat huizen zakken erdoor weg in de omgeving.
Beek: “En waterschappen zijn daar ook niet blij mee, want hoe lager het land, hoe meer water ze moeten wegpompen zodat het niet overstroomt hier.”
Koeien in het water
In Zegveld wordt geëxperimenteerd met een hogere grondwaterstand, 30-centimeter onder het maaiveld. Bij de meeste boeren is dat al gauw het dubbele.
Volgens Beek heeft het hogere waterpeil weinig gevolgen voor het gras. “We hebben hier nu twee jaar onderzoek gedaan, maar tot op heden valt het mee hoe de grasopbrengst en -kwaliteit verandert.”
Ook de koeien geven evenveel melk.
Wat wel verandert is de ‘draagkracht’ van het land. Die is iets slapper, waardoor de koeien iets later het land op kunnen in het voorjaar, en weer iets eerder vanaf moeten in de herfst,
KTC Zegveld werkt met Groningse Blaarkoppen© RTV Utrecht
Geen negatieve gevolgen
Om de resultaten goed te kunnen vergelijken, heeft Beek ook weilanden waar het water lager staat. Op alle stukjes laat hij koeien grazen, en meet hij regelmatig de grashoogte. De komende vijf jaar blijft de onderzoeksboerderij dit meten. Uiteindelijk hoopt Beek dat zijn resultaten ervoor zorgen dat andere boeren ook met een hoger waterpeil durven te werken. Maar daar moet nog wel wat voor gebeuren. “Kijk, we meten geen negatieve gevolgen, maar ook geen positieve, in de zin dat het extra geld oplevert voor de boer. Terwijl zo’n waterinfiltratiesysteem dat je hiervoor nodig hebt, veel geld kost.” Een boer verdient zijn investering dus niet snel terug. Voor de aanschaf zijn wel subsidies, maar ook na de aanleg kost het systeem onderhoud tijd en geld. “Wij willen onderzoeken hoe we er toch voor kunnen zorgen dat boeren op een hoger waterpeil goed kunnen blijven boeren.”
