Wilgen in Business: eerste veldseizoen achter de rug
Onder het VIPNL-thema Natte Teelten startte vorig jaar het onderzoek Wilgen in Business. Het project werd in januari door de provincie Zuid-Holland goedgekeurd als doorbraakproject. Het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC) trekt dit onderzoek. De vragen: kunnen we grootschalig wilgen telen onder natte omstandigheden? En wat zijn dan interessante toepassingen? We gaan de winter in met een mooie teeltproef. Daarnaast onderzoeken we wilg als bouwfundament.
Variatie in groei, maar teeltproef kan van start
Op het VIC Innovatieveld is in het voorjaar van 2024 de basis van het proefveld aangelegd: een veld van 60 bij 10 meter met wilgenstekken en ook een veld van 30 bij 10 meter met elzenstekken. Want een monocultuur wilgen zou geen wenselijk beeld zijn in het landschap. Uit eerder onderzoek blijkt dat elzen het goed doen bij hogere waterstanden. Wilgen en elzen zouden in teelt dus een goede combinatie kunnen zijn.
De stekken zijn redelijk aangeslagen en afgelopen seizoen gegroeid. Het Louis Bolk Instituut (LBI) heeft op 24 september groeimetingen aan de wilg en els gedaan en constateerde variatie in hoogte. Met een klein team (veld)experts heeft het LBI vervolgens de proefopzet vormgegeven. Zo kan, ondanks die variatie in groei, een proef worden ingezet met drie gecontroleerde waterstanden (plus een referentie) én voldoende herhalingen. Voordat de winter start, moet de infrastructuur voor de proef gereed zijn. Eén van de proefvakken met wilg en els wordt namelijk volledig onder water gezet. Daarvoor is in november een ‘dijk’ aangelegd (zie foto).
Wilg als bouwfundament
Om te onderzoeken of wilgen geschikt zijn als bio-based bouwmateriaal in het veenweidegebied, is op het VIC Innovatieveld in augustus een eerste fundatieproef gestart. Hierbij is een fundering van wilg aangelegd. Na aanleg van de fundatieproef is direct gestart met meten. Meetstations op zogenaamde zakbakens monitoren dagelijks via GPS de beweging van de fundatie.
Vooralsnog ligt de fundatie erg stabiel. Begin december is, nadat de wilgenfundatie verzadigd is geraakt door het grondwater, het geheel belast tot 750 kg/m2, gelijk aan de belasting van houtskeletbouw. Zal de fundering dit gewicht kunnen dragen? De verwachting is dat we eind volgend jaar de eerste resultaten kunnen delen.
Meer informatie
Wilgen in Business wordt gesubsidieerd via het Vernieuwersnetwerk Biobased Bouwen van Provincie Zuid-Holland. De projectpartners zijn: VIPNL, Veenweiden Innovatiecentrum, Building Balance, Leiden Universiteit, Van Aalsburg, Louis Bolk Instituut, Infram Hydren en Soilspect.
Meer weten? Mail naar martijn@veenweiden.nl
